Στις 19 Μαΐου αναγνωρίστηκε επίσημα το 1994 από την ελληνική Βουλή ως  η Ημέρα μνήμης για Γενοκτονία των Ποντίων.

Στις 19 Μαΐου 1919, κατά τη διάρκεια της Μικρασιατικής Εκστρατείας, ο Κεμάλ Ατατούρκ αποβιβάστηκε στη Σαμψούντα του Πόντου και δρομολόγησε τη δεύτερη και σκληρότερη φάση της Γενοκτονίας των Ποντιακού Ελληνισμού.

Η άλωση της Τραπεζούντας το 1461 από τους Οθωμανούς δεν  αλλοίωσε το φρόνημα των Ελλήνων του Πόντου που ζούσαν στα εδάφη αυτά από την αρχαιότητα (εποχή 2ου αποικισμού, 6ος πΧ αι.).  Μπορεί να αποτελούσαν μειονότητα -το 40% του πληθυσμού-  αλλά γρήγορα κυριάρχησαν στην οικονομική ζωή της περιοχής, ζώντας κυρίως στα αστικά κέντρα.

Η οικονομική τους ανάκαμψη συνδυάστηκε με τη δημογραφική και την πνευματική τους άνοδο. Στις αρχές του 20ου αιώνα οι Έλληνες του Πόντου έφταναν περί  τις 700.000. Το 1860 υπήρχαν 100 σχολεία στον Πόντο, ενώ το 1919 υπολογίζονται σε 1401, ανάμεσά τους και το περίφημο Φροντιστήριο της Τραπεζούντας. Εκτός από σχολεία διέθεταν τυπογραφεία, περιοδικά, εφημερίδες, λέσχες και θέατρα, που τόνιζαν το υψηλό τους πνευματικό επίπεδο.

Το 1908 ήταν μια χρονιά – ορόσημο για τους λαούς της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Τη χρονιά αυτή εκδηλώθηκε και επικράτησε το κίνημα των Νεότουρκων, που έθεσε στον περιθώριο τον Σουλτάνο. Πολλές ήταν οι ελπίδες που επενδύθηκαν στους νεαρούς στρατιωτικούς για μεταρρυθμίσεις στο εσωτερικό της Αυτοκρατορίας, η οποία, ήδη από τον 17ο αι είχε αρχίσει να χάνει εδάφη και να χαρακτηρίζεται από τις Μεγάλες Δυνάμεις της Ευρώπης  ως ο Μεγάλος Ασθενής του λεγόμενου Ανατολικού Ζητήματος.

Σύντομα, όμως, οι ελπίδες τους διαψεύστηκαν. Οι Νεότουρκοι έδειξαν το σκληρό εθνικιστικό τους πρόσωπο, εκπονώντας ένα σχέδιο διωγμού των χριστιανικών πληθυσμών και εκτουρκισμού της περιοχής, επωφελούμενοι της εμπλοκής των ευρωπαϊκών κρατών στο Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο. (1914-1918).

Οι Τούρκοι με πρόσχημα την «ασφάλεια του κράτους» εκτοπίζουν ένα μεγάλο μέρος του ελληνικού πληθυσμού στην αφιλόξενη μικρασιατική ενδοχώρα, μέσω των λεγόμενων «ταγμάτων εργασίας» («Αμελέ Ταμπουρού»). Στα «Τάγματα Εργασίας» αναγκάζονταν να υπηρετούν οι άνδρες που δεν κατατάσσονταν στο στρατό. Δούλευαν σε λατομεία, ορυχεία και στη διάνοιξη δρόμων, κάτω από εξοντωτικές συνθήκες. Οι περισσότεροι πέθαιναν από πείνα, κακουχίες και αρρώστιες.
Το 1919 οι Έλληνες μαζί με τους Αρμένιους και την πρόσκαιρη υποστήριξη της κυβέρνησης Βενιζέλου προσπάθησαν να δημιουργήσουν ένα αυτόνομο Ποντοαρμενικό κράτος (Ποντοαρμενική Δημοκρατία). Το σχέδιο αυτό δεν ευοδώθηκε ποτέ.

350.000 υπολογίζονται τα θύματα της γενοκτονίας. Με το τέλος του Μικρασιατικού Πολέμου και την ανταλλαγή των πληθυσμών το 1923 (Σύμβαση της Λοζάνης) 400.00 περίπου Έλληνες Πόντιοι έρχονται στην Ελλάδα (πολλοί άλλοι κατέφυγαν στην κοντινή Ρωσία, τότε Σοβιετική Ένωση) και με τις γνώσεις, το πείσμα και τη θέλησή του συνέβαλαν τα μέγιστα στην ανόρθωση του τότε ελληνικού κράτους και τη δημιουργία μιας καινούριας σελίδας του Νέου Ελληνισμού.

(Πηγές: Ιστορία Νεότερου και Σύγχρονου Κόσμου Γενικής Παιδείας, Γ’ Λυκείου, Θέματα Νεοελληνικής Ιστορίας, Γ’ Λυκείου Ανθρωπιστικού Προσανατολισμού)

Το βίντεο που ακολουθεί είναι η συμμετοχή του σχολείου μας στον 5ο Πανελλήνιο διαγωνισμό για τον Ποντιακό Ελληνισμό. Δημιουργήθηκε από μαθητές και μαθήτριες των τμημάτων : Α3, Α5, Β6 με υπεύθυνη καθηγήτρια την κ. Ευαγγελία Φουτσιτζή (ΠΕ02). Τους αξίζουν πολλά συγχαρητήρια για την εξαιρετική δουλειά τους!

H Διεύθυνση Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Σερρών, το Υπουργείο Εσωτερικών (Μακεδονίας-Θράκης) και το Τμήμα Εκπαιδευτικής Ραδιοτηλεόρασης και Ψηφιακών Μέσων του Υ.ΠΑΙ.Θ. συνδιοργανώνουν με την υποστήριξη της Έδρας Ποντιακών Σπουδών του Α.Π.Θ. και του Πανελλήνιου Συνδέσμου Ποντίων Εκπαιδευτικών τον μαθητικό Διαγωνισμό:

Ποντιακός Ελληνισμός: μνήμες και όνειρα, παρελθόν, παρόν και μέλλον

Ο διαγωνισμός απευθύνεται σε μαθητές όλων των τάξεων νηπιαγωγείων, δημοτικών σχολείων, Γυμνασίων και Λυκείων της Ελλάδας, της Κύπρου και της Ομογένειας, δημόσιων και ιδιωτικών και υλοποιείται με την έγκριση του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων της Ελλάδας και του Υπουργείου Παιδείας, Πολιτισμού, Αθλητισμού και
Νεολαίας της Κύπρου.

Βασική επιδίωξη του διαγωνισμού είναι να γνωρίσουν οι μαθητές όλων των βαθμίδων (από την Ελλάδα και την Ομογένεια) τον Ποντιακό Ελληνισμό και συγκεκριμένα την ιστορία του, τον πολιτισμό του και τη συμβολή του στην ανάπτυξη της Ελλάδας και στη διαμόρφωση της πολιτιστικής της ταυτότητας.

(προτεινόμενοι) Θεματικοί άξονες διαγωνισμού
– Η ιστορία του Πόντου.
– Η καθημερινότητα στον κόσμο: ήθη, έθιμα, τραγούδια, ενδυμασίες, διατροφή.
– Η ποντιακή διάλεκτος.
– Οι ποντιακές κοινότητες ανά τον κόσμο.
– Η Παναγία Σουμελά και τα μοναστήρια του Πόντου.
– Ο Πόντος μέσα από εικόνες και κείμενα.
– Η συμβολή των Ελλήνων του Πόντου στην ανάπτυξη της Ελλάδας.
– Οι πρόσφυγες Έλληνες του Πόντου του προηγούμενου αιώνα και το προσφυγικό πρόβλημα σήμερα.
– Οι Έλληνες του Πόντου σήμερα.

Κατηγορίες δημιουργιών των μαθητών:
– Διήγημα, μυθιστόρημα
– Παραμύθι
– Ποίημα
– Μουσική σύνθεση (μουσική σύνθεση ή ολοκληρωμένο τραγούδι ή μελοποίηση γνωστού ποιήματος, στη νεοελληνική γλώσσα ή στην ποντιακή διάλεκτο)
– Εικαστικό έργο (ζωγραφιά, αφίσα, σκίτσο)
– Ταινία μικρού μήκους (μυθοπλασίας ή ντοκιμαντέρ)
– Σχολική εφημερίδα
– Ιστοσελίδα ή blog
– Project

Ο διαγωνισμός ξεκινάει στις 31 Οκτωβρίου 2019 και λήγει στις 31 Μαρτίου του 2020.

Ποιοι μπορούν να συμμετάσχουν:
Ομάδες μαθητών της πρωτοβάθμιας (όλων των τάξεων των δημοτικών σχολείων και των νηπιαγωγείων) και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης (όλων των τάξεων) δημόσιων και ιδιωτικών σχολικών μονάδων της Ελλάδας και της Ομογένειας (ελληνικά σχολεία ή μεμονωμένα τμήματα που λειτουργούν σε χώρες του εξωτερικού). Στο διαγωνισμό
μπορούν να λάβουν μέρος:
– ένα μεμονωμένο τμήμα ενός σχολείου
– μια ή περισσότερες τάξεις ενός σχολείου
– μια ομάδα μαθητών από περισσότερα τμήματα ή τάξεις ενός σχολείου
– ένας μεμονωμένος μαθητής (ή μαθήτρια)
– δύο ή περισσότερες τάξεις από διαφορετικές σχολικές μονάδες

Περισσότερες πληροφορίες για τις προϋποθέσεις και τα τεχνικά χαρακτηριστικά των μαθητικών δημιουργιών μπορείτε να βρείτε στο έγγραφο που ακολουθεί.